BLOG POST

Waarom legacy-systemen plaats moeten maken

Adem Ozdemir
September 3, 2025

Stel je een stenen brug uit de middeleeuwen voor. Jarenlang heeft hij koetsen en wandelaars gedragen – hij doet het nog steeds. Maar anno nu willen we er vrachtwagens van 40 ton overheen sturen. Hoe lang gaat dat goed? Die oude brug is nooit gebouwd voor zulke belasting. Vroeg of laat bezwijkt hij onder het gewicht. Precies dit scenario speelt zich af in veel organisaties: verouderde legacy-systemen vormen de brug waar dagelijks zwaarder digitaal verkeer overheen dendert dan ooit tevoren. Ze werken nog wel, maar zijn ze opgewassen tegen de eisen van de moderne tijd?

De middeleeuwse brug: legacy-systemen

Legacy-systemen zijn oude IT-systemen (soms al decennialang in gebruik) die draaien op verouderde technologie. Vaak ontbreken moderne functies, en de oorspronkelijke leverancier ondersteunt ze niet meer. Denk aan oude mainframes, verouderde ERP’s, maatwerksoftware in COBOL en zelfs software waar al een nieuwere versie van is. Ze hebben hun waarde bewezen en vormen bij veel organisaties nog de ruggengraat van kritieke processen – zeker in sectoren als de overheid en maakindustrie, waar men berucht lang vasthoudt aan legacy. Maar ondertussen is de digitale wereld doorgegaan.

Legacy-systemen kennen ernstige beperkingen en risico’s. Zo zijn ze kwetsbaar voor cyberaanvallen en voldoen ze vaak niet aan hedendaagse regelgeving (bijvoorbeeld de AVG). De kennis om ze te onderhouden verdwijnt, want jongere IT’ers kennen die oude programmeertalen niet en veteranen stromen uit. Het gevolg: onderhoud wordt duur en ingewikkeld. Niet verrassend besteden organisaties een schrikbarend deel van hun IT-budget louter aan het in de lucht houden van legacy. Bij de Amerikaanse overheid gaat naar schatting 80% van het IT-budget op aan onderhoud van verouderde systemen – geld dat dus níet naar innovatie gaat. Wereldwijd zie je vergelijkbare verhoudingen; gemiddeld blijft slechts een klein deel over voor nieuwe initiatieven. Legacy zuigt als het ware alle zuurstof weg, waardoor organisaties moeite hebben met vernieuwing.

Daar komt bij dat oude systemen nauwelijks samenwerken met moderne toepassingen. Ze waren nooit bedoeld om te integreren met andere software, waardoor er silo’s ontstaan en gegevensstromen stokken. In een tijd van cloud, mobiele apps en realtime data is dat een enorme handicap. Menig organisatie in de publieke sector worstelt hiermee: burgers verwachten snelle digitale diensten, maar achter de schermen draait een systeem uit de jaren ’70 dat zulke koppelingen niet aankan. Evenzo in de industrie: machines en sensoren produceren data, maar een ouderdoms-ERP kan die niet uitwisselen, met inefficiëntie tot gevolg. De middeleeuwse brug lijkt misschien stabiel, maar elke extra vracht brengt onzichtbare schade toe. Het is geen kwestie óf hij het begeeft, maar wanneer.

“Het werkt toch nog?” – de valkuil van schijnveiligheid

Veel organisaties weten dat hun fundament wankel is, maar aarzelen toch om in te grijpen. “Het systeem doet het nog, waarom zouden we vervangen?” is een veelgehoorde reactie. Die terughoudendheid is begrijpelijk: een legacy-systeem vervangen lijkt op het eerste gezicht risicovoller dan laten draaien. Migreren brengt kans op verstoring, kosten, dataconversie en het moeten trainen van medewerkers in iets nieuws. Bovendien is er vaak emotionele of historische binding: het heeft ons tenslotte jaren geholpen. Dit is het psychologische aspect: verandering brengt angst voor het onbekende. Zeker langer dienende medewerkers kunnen huiverig zijn voor wéér een nieuw systeem; men heeft “implementatiemoeheid” of vreest expertise te verliezen. Zo blijft men soms liever doorbouwen op een wankele fundering dan de sprong te wagen naar iets geheel nieuws.

Maar laten we eerlijk zijn: dat iets nog functioneert betekent niet dat het goed of veilig is. Je kunt er misschien nog een etage op zetten, maar bij de eerste de beste storm stort het geheel in. De schijnveiligheid van legacy is gevaarlijk: problemen blijven onzichtbaar tot er iets knapt – denk aan een groot datalek, langdurige uitval of simpelweg het moment dat niemand de code nog begrijpt. Bovendien worden de kosten en moeite om het oude draaiende te houden elk jaar hoger, als een brug waar telkens noodreparaties aan gepleisterd worden. Uitstel van modernisering creëert technical debt: hoe langer je wacht, hoe meer je straks in één keer moet inhalen, vaak tegen exponentieel hogere kosten.

De prijs van blijven oplappen

Pleister op pleister lijkt goedkoop, maar de verborgen rekening is hoog:

  • Risico’s stapelen: systemen zijn niet berekend op de huidige belasting.
  • Innovatiestop: nieuwe plannen moeten zich voegen naar oude beperkingen.
  • Structurele kosten: elke volgende reparatie wordt duurder.
  • Frustratie: teams blijven hangen in handwerk en omwegen.

Waarom je specialisten nodig hebt

We huren zonder aarzeling specialisten in voor cruciale zaken:

  • een aannemer voor je verbouwing,
  • een chirurg voor je operatie,
  • een timmerman voor je trap.

Niemand gaat zelf een auto ontwerpen en bouwen om naar kantoor te rijden. Maar voor AI automatisering en moderne IT-transformatie denken veel organisaties dat de IT-afdeling het er “wel even bij” kan doen – of dat marketing met een chatbot-tool al een eind komt. Ondertussen investeert je concurrent gericht in iPaaS (Workato) en no-code development (WEM), met specialisten die modellen trainen op eigen data, klantgedrag voorspellen en complete processen automatiseren.

Een intern “ChatGPT-experiment” zonder architectuur weet vaak niet eens wie je beste klanten zijn. Het is alsof je de Champions League wil winnen met de jeugdspelers van de plaatselijke amateurvereniging. Echte modernisering vraagt expertise: je reorganiseert je datalandschap, ontwerpt processen opnieuw en borgt veiligheid en schaalbaarheid. Dat doe je niet met een tutorial en goede wil. Zoals je geen hartoperatie uitvoert na een tv-serie, zo bouw je ook geen toekomstvaste AI- en integratie-architectuur zonder ervaren professionals die dit jarenlang doen met platformen die schalen en resultaten die je kunt meten.

Van monoliet naar modulair

Stel dat we de oude brug vervangen door een modern viaduct met uitwisselbare segmenten. Als één segment slijt, vervang je het zonder de hele weg af te sluiten. Zo werkt ook een component-based IT-architectuur. In plaats van één logge monoliet stap je over op een modulair model: kleinere, gespecialiseerde componenten die samen de functionaliteit leveren. Je kunt gefaseerd moderniseren: delen afkoppelen en vernieuwen, terwijl alles doordraait. Nieuwe componenten draaien tijdelijk naast legacy en wisselen via koppelingen data uit. Integratie is de sleutel: onderdelen communiceren via API’s en gegevens stromen vrij. Het resultaat is flexibiliteit: je voegt nieuwe tools toe of vervangt zwakke schakels zonder de keten te breken.

Versnellers van een verbonden, moderne omgeving

WEM (no-code) laat je zonder programmeren volwaardige bedrijfsapplicaties bouwen. Idee → prototype → productie in weken of dagen. Ideaal voor overheden (burgerportalen, vergunningen) en de maakindustrie (apps voor veldmedewerkers), zeker met schaarse IT-capaciteit. Je hergebruikt bestaande data en functionaliteit en kunt legacy geleidelijk vervangen.

Workato (iPaaS) is de verbindingsmotor. Het koppelt honderden systemen – van oude ERP’s en databases tot moderne SaaS – en automatiseert end-to-end processen zonder zware code.

  • Maakindustrie: een sensoralert triggert automatisch een werkorder in het ERP en plant een monteur in het CRM.
  • Overheid: een WEM-burgerportaal schrijft aanvragen direct weg in backoffice-systemen; geen handmatig overtypen meer.

Samen vormen WEM (snel bouwen) en Workato (slim verbinden) de basis voor een wendbare, schaalbare architectuur. Geen big bang, wel een gecontroleerde evolutie.

Durf echt opnieuw te beginnen

Tools verlagen de technische drempel, maar de grootste hobbel is menselijk. Het vraagt lef om “goed genoeg” los te laten. Betrek gebruikers vroeg (no-code helpt), leid teams op, vier quick wins en laat zien dat het nieuwe werk makkelijker maakt. De middeleeuwse brug wordt niet gemist als er een moderne snelweg voor terugkomt.

Bouw vandaag aan de brug naar de toekomst

Legacy-systemen zijn de middeleeuwse bruggen in een wereld vol 5G, AI en autonome fabrieken. Vertrouwen op “het gaat toch nog” is vragen om stilstand of erger. Moderniseren naar een component-based architectuur is noodzaak – zeker voor overheid en maakindustrie. Met WEM (snel bouwen) en Workato (integraal verbinden) leg je een IT-snelweg aan die meegroeit met je organisatie.

De keuze is aan jou: blijf je pleisters plakken op een wankele fundering, of huur je de juiste specialisten in en leg je de basis voor de komende decennia? De vrachtwagens van morgen staan al te wachten – zorg dat jouw brug er klaar voor is.

Laat het ons weten.


🔗 Plan een verkennend gesprek of neem contact op:
📞 +31(0)850491535
✉️ info@novictus.nl

Adem Ozdemir
September 3, 2025